4 kroki do godnej zaufania sztucznej inteligencji

AI rewolucjonizuje ludzkie życie - od pomocy lekarzom we wcześniejszym diagnozowaniu chorób, poprzez tworzenie nowych antybiotyków, po skuteczniejszą ochronę zagrożonych gatunków roślin i zwierząt. Na podstawie wyników badania Edelman Trust Barometer 2023, widać, że obecnie obywatele darzą większym zaufaniem biznes niż instytucje rządowe. Aby tego nie zaprzepaścić, przedsiębiorstwa powinny w przemyślany sposób wprowadzać innowacje, a systemy napędzane sztuczną inteligencją muszą być projektowane z uwzględnieniem bezpieczeństwa, niezawodności i etycznych praktyk. SAS jako lider analityki i rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji prezentuje kroki, które należy podjąć, aby wdrażać godne zaufania innowacje.

Firmy, które mogą wykazać się odpowiedzialnym i etycznym wdrożeniem AI mają większe szanse na sukces. Społeczeństwo oczekuje, że biznes będzie działał w sposób etyczny i kompetentny. Wg danych Edelman Trust Barometer 2023 aż 63% konsumentów wspiera marki, które działają zgodnie z ich przekonaniami i wartościami – zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz firmy. Przykład stanowią wyniki badania Capgemini - 62% konsumentów pokłada większe zaufanie w firmach, których rozwiązania AI postrzegają jako etyczne. 59% konsumentów wykazuje wobec nich wyższą lojalność, a 55% kupuje więcej ich produktów, zapewniając wysokie oceny i pozytywne opinie w mediach społecznościowych. Zaufanie konsumentów do odpowiedzialnego wykorzystywania nowości technologicznych przez organizacje ma zasadnicze znaczenie dla dalszego sukcesu biznesowego.

Godna zaufania AI, czyli jaka?

Niezamierzone szkody często występują z powodu braku świadomości, wiedzy specjalistycznej lub planowania. Bez przygotowania odpowiednich standardów, twórcy i użytkownicy AI mogą utrwalać dyskryminację i wykorzystywanie określonych grup społecznych.

Trustworthy AI (godna zaufania sztuczna inteligencja) to modele zaprojektowane, opracowane i wdrożone z myślą o człowieku i we współpracy z grupami docelowymi tworzonego rozwiązania. Oznacza to zapewnienie bezpieczeństwa, niezawodności i etycznych praktyk na każdym kroku tworzenia AI oraz po wdrożeniu tej technologii w firmie. Organizacje stosujące i tworzące godne zaufania innowacje mają większe szanse na odniesienie sukcesu komercyjnego, także poprzez większe możliwości reagowania na presję zewnętrzną w zakresie ESG. Ponadto organizacje te mogą i powinny stanowić wzór branżowych dobrych praktyk oraz inspirację dla legislatorów w zakresie sztucznej inteligencji – tylko w ten sposób firmy mogą utrzymać swoją ekspercką pozycję na tym niezwykle konkurencyjnym rynku.

Aby ustandaryzować wdrażane godnej zaufania sztucznej inteligencji, firma SAS opracowała wskazówki, które pozwolą każdej firmie przygotować się do odpowiedzialnego tworzenia innowacji.

„Przede wszystkim organizacja musi zdefiniować wartości, z którymi się identyfikuje. Wiąże się to z otwartością w komunikacji z partnerami biznesowymi, inwestorami i konsumentami, co wymaga opracowania kompleksowej strategii. Potrzebny jest również stały nadzór, aby zapewnić zgodność ze strategią, spójność działania oraz wspierać kulturę godnej zaufania AI na każdym poziomie organizacji” – komentuje Piotr Rozenbajgier, Data Science & Engineering Lead w SAS.

Raport „A Comprehensive Approach to Trustworthy AI Governance” syntetyzuje wiedzę i prawie 50-letnie doświadczenie lidera rynku analityki i sztucznej inteligencji i w prosty sposób przedstawia 4 najważniejsze kroki dla zapewnienia godnej zaufania sztucznej inteligencji:

Krok pierwszy: przejrzystość w zarządzaniu

Pierwszym krokiem musi być ustanowienie systemu nadzoru, który obejmie zarządzanie sztuczną inteligencją, strategię i formułowanie zasad pracy z AI. Polityka ta musi głęboko czerpać z wewnętrznych wartości firmy. Tylko w ten sposób można zapewnić klientów i konsumentów o odpowiedzialnym podejściu do innowacji i autentyczności organizacji.

„Wdrażanie innowacji wymaga jasnej i zrozumiałej komunikacji - zarówno wewnętrznej, jak i zewnętrznej. Przejrzystość pomaga zrozumieć, w jaki sposób podejmowane są decyzje. Firmy wdrażające AI powinny komunikować schematy działania algorytmów, a także informować, w jaki sposób działają ich systemy oparte na danych” – wskazuje Piotr Rozenbajgier.

Krok drugi: zgodność z branżowymi przepisami

Przed wdrożeniem systemów AI, niezbędna jest również znajomość prawa i gotowość do przestrzegania przepisów. Organizacje potrzebują odpowiedniego systemu zarządzania jakością wdrażanych i udostępnianych technologii oraz strategii łagodzenia kryzysów wynikających z nieprawidłowego korzystania z AI.

„Odpowiednie przygotowanie pozwala firmie szybciej reagować w kryzysowych sytuacjach, co pozwoli ograniczyć ewentualne straty i utrzymać zaufanie interesariuszy” – komentuje ekspert SAS.

Krok trzeci: opracowanie odpowiednich schematów działania

Odpowiednie procedury dotyczące AI i zarządzania danymi są koniecznością. Jeśli firma powoła radę ds. AI, to muszą również powstać ramy, w których nowopowstały organ będzie dokonywał przeglądu systemów. Zasady te powinny być praktyczne, wykonalne i łatwe do wdrożenia.

W miarę ewolucji organizacji prawdopodobne zostaną dodane nowe rozwiązania i oprogramowanie od różnych dostawców. Firmy powinny również oceniać potencjalnych kontrahentów pod kątem spójności ze swoimi zasadami.

Krok czwarty: wypracowanie odpowiedniej kultury w firmie

Pracownicy są istotnym elementem wspierającym godne zaufania środowisko AI. Kluczowe jest wspieranie wspólnych wartości, które są zgodne z zasadami i strategią organizacji. Tworzy to kulturę, w której pracownicy czują się kompetentni i upoważnieni do angażowania się w tworzenie jeszcze lepszej technologii AI.

„Takie podejście pozwala budować profesjonalizm i pokazuje wyraźne zaangażowanie w odpowiedzialne innowacje w perspektywie długoterminowej” – podsumowuje Piotr Rozenbajgier.

Wraz z rozkwitem rynku AI, warto zastanowić się nad jego przyszłością

Zgodnie z prognozami IDC, rynek AI będzie dynamicznie wzrastał przynajmniej do 2026 roku, a usługi biznesowe i IT w tym czasie będą jednymi z najdynamiczniejszych gałęzi gospodarki. Postawienie na AI już niedługo może okazać się kluczowe w przemyśle czy retailu. Jak wskazuje SAS, warto już dziś zadbać o to, aby budowane rozwiązania były godne zaufania. Tylko w ten sposób można zapewnić warunki do rozwoju, a także bezpieczeństwo firmy oraz jej klientów.